W Polsce uwielbiamy inwestować w nieruchomości, bo podobno „w glinie pieniądz nie ginie”. Czy jutro będziemy nadal inwestować w glinę czy może w świat wirtualny? Czy technologie oparte na rozwiązaniach blockchain, na tokenach i na rzeczywistości Metaverse zrewolucjonizują rynek inwestycji w nieruchomości?
Schyłek pośredników nieruchomości i notariuszy?
Smart kontrakty są jedną z technologii, której przygląda się coraz więcej firm z branży nieruchomości. Mogą zastąpić pośredników i notariuszy. Mogą znacznie ułatwić i przyspieszyć proces obrotu czy w końcu zmienić charakter własności i jej demokratyzację za pomocą tokenizacji. Z jednej strony mówi się, że legislacyjnie nie jesteśmy na taki krok gotowi. Z drugiej – gdy spojrzeć na Dubaj, wydaje się że ta przyszłość nie jest tak odległa. Dubai Land Department już używa narzędzi “smart” do uproszczenia obiegu informacji, do weryfikacji prawa własności, do transakcji sprzedaży nieruchomości.
Crowdfunding nieruchomości
Najbliższa przyszłość przyniesie nam zmiany w finansowaniu inwestycji, realizowane w formie crowdfundingu inwestycyjnego i tokenizacji. My tu już nie mówimy o następnych 10-15 latach, ale o zmianach które dzieją się już tu i teraz. Crowdfunding jest popularny w wielu branżach, korzystają z niego najczęściej młode spółki, z niewielkim doświadczeniem, a inwestują w nie setki lub tysiące inwestorów. I to jest możliwość demokratyzacji dostępu do rynku nieruchomości, szczególnie do nieruchomości ekskluzywnych, na które nie stać dziś większości inwestorów – mówi Igor Łukasik, Prezes IŁ Capital.
IŁ Capital jest w przededniu uruchomienia własnej platformy crowdfundingu inwestycyjnego, która skupiona będzie na branży nieruchomości. Platforma startuje za ok 2-3 tygodnie. W ramach pierwszej emisji spółka zaoferuje inwestycję na warszawskim Wilanowie gdzie stanie 11 domów. Jest to propozycja do mniejszych i średnich inwestorów, którzy będą mieli możliwość zainwestowania w przedsięwzięcie osiągalne dotychczas dla inwestorów z dużym portfelem. Choć to nieduża inwestycja, jest dla nas pierwszym krokiem ku dalszym innowacjom na polskim rynku nieruchomości. Za chwilę ruszamy z reklamą tej pierwszej emisji, choć jest już lista oczekujących. Proces realizacji takiej inwestycji to 2-2,5 roku łącznie z rozliczeniem inwestorów. – dodaje Łukasik.
Emisje crowdfundingowe w branży nieruchomości mogą być znacznie bardziej atrakcyjne niż inne emisje z uwagi na charakter zabezpieczeń. Ta pierwsza emisja, która rusza już zaraz, będzie w formie crowdfundingu pożyczkowego z zabezpieczeniem na hipotece gruntu, a zabezpieczenie w emisjach crowdfundingowych jest wyjątkowym i rzadkim zjawiskiem. Są tam zbyt młode spółki, żeby było czym te emisje zabezpieczać – dodaje Maciej Pytka, Radca Prawny z kancelarii Rudnicki Partners.
Dzięki takim rozproszonym i niewielkim udziałom inwestor może stać się współwłaścicielem apartamentowca w Paryżu, obiektu biurowego w Londynie, czy hali koncertowej w Nowym Jorku. Czy to się przyjmie? Ekonomia współdzielenia szybko rozwija się już w innych branżach, więc taka forma inwestycji wśród młodego pokolenia może być szybko zaakceptowana.
Tokenizacja i crowdfunding mogą być też nową, atrakcyjną formą finansowania dla deweloperów, do której jednak właściciele firm budowlanych muszą się przekonać. Czy są na taką innowację gotowi? Igor Łukasik podkreśla, że przedsiębiorcy budowlani, którzy zbudowali swoje firmy w latach dziewięćdziesiątych, takiej gotowości nie mają. Ale mają ją już ich dzieci, wchodzące w rodzinny biznes. Chcą być nowoczesnymi przedsiębiorcami, również w obszarze pozyskiwania finansowania.
Z crowdfundingu do Metaverse
Czy z inwestycjami w nieruchomości wejdziemy do świata wirtualnego? Czy będziemy kupować działki i apartamenty w Metaverse?
W 2021 roku kupiono w Decentraland nieruchomość za 2,43 mln USD, co ma pomóc nabywcy działki w wejściu w modę cyfrową. A firma Republic Realm, aktywna w Metaverse, zapłaciła 4,3 mln USD za nieruchomość w The Sandbox – to największa jak dotąd sprzedaż wirtualnych nieruchomości (wg NonFungible.com). Nieruchomości w świecie cyfrowym kupują już celebryci – Snoop Dogg zapłacił 450 tys. USD za działkę, na której buduje cyfrową wersję swojej posiadłości – i znane marki – Adidas kupił 144 działki w The Sandbox.
Podaż nieruchomości w cyfrowym świecie jest ograniczona, tak jak w rzeczywistości. W The Sandbox jest niespełna 170 tysięcy działek. W Decentraland – 90 tysięcy. Już dzisiaj głośno się mówi, że większość marek będzie wynajmować sklepy w wirtualnym świecie, aby sprzedawać w nich wirtualne produkty. Na nieruchomościach wirtualnych będzie można zarabiać tak samo jak na tych w rzeczywistości – na sprzedaży powierzchni reklamowych, na wynajmie przestrzeni sklepom czy pod organizację eventów.
Gotowi na Metaverse?
My widzimy wielki potencjał w Metaversie. Chcemy tą branżę nieruchomości rewolucjonizować, bo trzeba iść z biegiem czasu, a my w IŁ Capital mamy głód innowacji. Dzisiaj przymierzamy się do pewnego projektu w Metaverse. Skoro adidas kupił tyle działek za dziesiątki mln dolarów, skoro celebryci je kupują, to znaczy że to jednak zaczyna mieć potencjał. Jeśli taki Philipp Plein, droga marka odzieżowa, sprzedał całkiem niemało swoich butów wirtualnych w przeciągu kilku czy kilkudziesięciu minut, to znaczy że ten segment rynku rośnie. Uważam, że w całkiem niedalekiej przyszłości inwestycje w nieruchomości będą wyglądać tak, że będzie powstawał obiekt w Metaverse w pierwszej kolejności. I tam nie będzie ograniczeń, on może być znacznie wyższy, o większej powierzchni. A potem będzie powstawała prawdziwa konstrukcja w realu, odwzorowująca to co wirtualne. – podkreśla Łukasik.
IŁ Capital zaznacza, że będzie realizować pierwszy projekt w Metaverse już na przełomie 2022/2023. Prezes firmy dodaje – Mogę tylko tyle powiedzieć, że będzie to coś magicznego, dużego, będzie kolorowo, z takimi atrakcjami jak w Dubai Mall. A to nie wszystko – bo to będzie też w realnym świecie. I wierzę, że w tej inwestycji pojawią się inwestorzy z całego świata. Polska ma siłę innowacyjną i mamy potencjał eksportowy jeśli chodzi o technologie.
Więcej informacji o przyszłości inwestycji w nieruchomości w wywiadzie z Prezesem IŁ Capital, Igorem Łukasikiem oraz Maciejem Pytką, Radcą Prawnym w kancelarii Rudnicki Partners. Wywiad dostępny jest na kanale YouTube REACH4 biznes – Playlista „Pakt z Biznesem„. Bezpośredni link do wywiadu TUTAJ.
Pamiętaj. Inwestowanie wiąże się z wysokim ryzykiem. Inwestycje mogą prowadzić do utraty części lub całości zainwestowanych środków. Inwestorzy powinni posiadać wystarczającą wiedzę, aby zrozumieć ryzyko i świadomie podejmować decyzje. W przypadku jakichkolwiek wątpliwości zasięgnij porady niezależnego doradcy inwestycyjnego.
